Smisao studija i članaka sabranih u ovoj knjizi nije u nameri, koja je, nažalost, rasprostranjena praksa u balkanskim istoriografijama – da se, istorijskom argumentacijom, legitimizuje određeno nacionalno stanovište ili potkrepe teritorijalne ili državne pretenzije. Namera piščeva ograničena je na napor da se, posredstvom analize određenih istorijskih fenomena utiče na kritičko sagledavanje prošlosti, koja je, kako je to često isticano „predsoblje sadašnjosti”. U nadi da će izvesna obrazovna funkcija naučnog štiva i ovom prilikom imati odgovarajućeg odjeka kod zainteresovanog čitateljstva, predajem ovu knjigu, posvećenu odnosu istorijskog i ideološkog, sudu javnosti.