Žitije sv. Antonija Velikog (VA), delo sv. Atanasija Aleksandrijskog, pripada samim počecima hrišćanske žitijne literature monaško-asketskog tipa. Nastalo ubrzo po smrti sv. Antonija (†356, pomen 17. januara), ovo je žitije za nekoliko decenija postalo poznato u čitavom hrišćanskom svetu, te je u znatnoj meri oblikovalo shvatanje samog podvižništva, ali i uticalo na svu potonju monašku književnost.